Cha mẹ cần dạy con sống tự lập như thế nào?
Với mỗi cha mẹ luôn muốn con phát triển độc lập, chủ động, tự tin và sáng tạo trong mọi lĩnh vực. Cha mẹ kỳ vọng vào con rất nhiều, tuy nhiên thực tế hiện nay, cha mẹ đang quá bao bọc và chiều chuộng con từ những công việc nhỏ nhất. Bởi vậy, con không tự giác, dựa dẫm, ỉ nại và không chủ động trong các công việc của mình, luôn để ông bà và bố mẹ thúc giục, làm cho con, làm hộ con. Vậy cha mẹ cần dạy cho con sống tự lập như thế nào?
Xem thêm:
Tình hình thực tế của cha mẹ và các con trước khi dạy con sống tự lập
Trong gia đình có ông bà, bố mẹ và con, có gia đình có thêm người giúp việc. Cha mẹ bận rộn với công việc, con đã có cô chăm ở lớp, thậm chí có những gia đình bố mẹ đi làm về, con đã ngủ hoặc đi làm thì con chưa ngủ dậy. Tất cả mọi công việc trong gia đình bố mẹ sẽ làm và con được chăm chút, bao bọc với lý do con còn nhỏ nên chưa làm được những việc đó: Cha mẹ xúc cơm cho ăn, bế đi tắm khi con đã lên 7 – 8 tuổi; sáng con nắm ngủ và cha mẹ là đồng hồ báo thức cho con,…
Trong từng độ tuổi, trẻ có thể nhận diện và thích thú trong việc tìm tòi, khám phá để chúng thực hiện. Tuy nhiên, cha mẹ sợ con bị đau, sợ con bị bẩn, sợ con ốm, sợ con vất vả,… nên không hướng dẫn cho con, không cho con được cơ hội trải nghiệm, khám phá. Từ những thực tế của cha mẹ, các con trẻ ngày càng thụ động, không có ý thức tự giác trong việc tự phục vụ cho bản thân, luôn phụ thuộc vào người lớn.
Các phương pháp giúp cha mẹ tương tác cùng con để dạy con sống tự lập
1. Cho con nhận diện các công việc của bản thân
Với từng lứa tuổi, cha mẹ hãy cho con tiếp xúc, quan sát và thực hiện các công việc phù hợp, vừa sức với trẻ.
Trong giai đoạn từ 2 đến 3 tuổi con có thể:
- Nhận diện được các đồ dùng cá nhân của mình (quần, áo, khăn tay, balo, bình sữa,…)
- Con biết lau miệng sau khi ăn
- Biết cất đồ chơi đúng nơi quy định
- Tự mặc được quần áo đơn giản,…
Từ 4-5 tuổi, trẻ có thể nhận diện và bổ sung thêm các công việc:
- Tự đánh răng, rửa mặt;
- Biết rửa tay bằng xà phòng đúng cách
- Dọn giường trước và sau khi ngủ
- Sử dụng được thìa thành thạo và học cách sử dụng đũa
- Con tự lấy quần áo để đi tắm và biết cho quần áo bẩn vào đúng nơi quy định;…
Mỗi độ tuổi, cha mẹ sẽ tăng dần các nhiệm vụ cho con và hướng dẫn con thực hiện thành thạo hằng ngày. Thay vì cha mẹ luôn phải là người làm cho con, con thì loay hoay không biết thực hiện như thế nào.
2. Cùng con xây dựng thời gian biểu với từng công việc trong ngày
Hãy cùng lập lại thời gian cho từng công việc của con từ khi thức dạy đến khi con đi ngủ đồng thời, cha mẹ cùng cùng con lên mục tiêu chinh phục cho từng công việc.
3. Cắt phạt quyền lợi + tăng nhiệm vụ khi con chưa hoàn thành.
Chẳng hạn, con bị mất đồ dùng học tập. Mẹ sẽ không mua luôn cho con mà cắt quyền lợi con sử dụng bút => đến lớp con tự chịu trách nhiệm với cô (không hoàn thành bài), con tự chủ động mượn bút của bạn và cảm thấy xấu hổ nếu bạn không cho mượn. Khi ở nhà, con phải nhận những công việc từ bố mẹ (ngoài những công việc mà con đã được giao) để thực hiện và mẹ sẽ ứng số tiền tương đương để mưa bút cho con.
4. Để dạy con sống tự lập cần quyết liệt, tỉ mỉ và không sử dụng phương pháp đòn roi, quát mắng con
Nếu cha mẹ quát mắng, đòn roi với con sẽ tạo cho con tính cách lì bướng và có thái độ tiêu cực vì vậy thay vào đó cha mẹ hãy nói những câu có cảm xúc với con, động viên, khích lệ con trong sự nguyên tắc
5. Xây dựng bảng mục tiêu công việc, quyền lợi trong tuần và hướng dẫn con thực hiện hằng ngày
Cứ 1 công việc không hoàn thành thì cắt 1 quyền lợi: Cắt xem ti vi, chơi, ăn + tăng thêm 1 hình phạt (việc nhà, bài tập,…) Nếu đã cắt hết quyền lợi và tăng hình phạt mà con chưa thay đổi thì sẽ cho con nghỉ học => Lao động công ích.
6. Cha mẹ cần kiên trì và không nóng vội khi hướng dẫn và tương tác cùng con
Khi con thực hiện, cha mẹ hãy làm bạn cùng con và thực hiện theo từng bước rõ ràng. Đừng quát mắng trẻ hoặc dán nhãn cho con: “mày lười biếng thế; đồ lười biếng,…” Cha mẹ hãy bình tĩnh khi trẻ chưa làm được hoặc khi con chưa hoàn thành nhiệm vụ một cách tốt nhất. Thay vì quát mắng, đánh thì hãy kiên trì cùng con thực hiện đến cùng. Cha mẹ không nên tiết kiệm các câu động lực, khuyến khích, động viên con: “Mẹ tin con chắc chắn sẽ làm tốt; Con trai của mẹ rất tốt! cố gắng lên con nhé. Đừng bỏ cuộc vì cơ hội còn ở phía trước con nhé!” Với những lời khích lệ động viên đó, trẻ nhỏ sẽ có động lực và có quyết tâm để chinh phục. Cha mẹ hãy làm bạn cùng con để chia sẻ và hướng dẫn cho con hằng ngày nhé.
Để dạy con sống tự lập cha mẹ cần cùng con nhận diện lại bản thân hằng ngày. Con đã làm được gì và chưa thực hiện được nhiệm vụ nào? Con đang khó khăn hay vướng mắc ở đâu. Cha mẹ hướng dẫn con giải quyết vấn đề (nguyên nhân, cách con sẽ làm tiếp theo là gì? Thời gian thực hiện khi nào? Kết quả con muốn đạt được là gì? Cha mẹ cùng con rút kinh nghiệm trong từng công việc và cùng con thực hành lại cho đến khi con làm được. Khi trẻ đã hình thành được thói quen nề nếp hằng ngày, chúng sẽ chủ động, tự giác thực hiện các nhiệm vụ của mình. Điều đó, sẽ giúp trẻ tự tin, chủ động tự lập hơn trong bất kỳ hoàn cảnh nào.
Nếu bạn thấy bài viết: “Cha mẹ dạy con sống tự lập như thế nào?” này có ích, hãy subscribe blog nuôi con đúng cách để thường xuyên cập nhật những bài viết hay nhất, mới nhất qua email nhé. Cảm ơn rất nhiều!
Trả lời